Końcówka roku zapowiada się ekscytująco. Mimo szalejącej pandemii, niebo ma dla nas kilka niespodzianek przed Nowym Rokiem. Oczywiście jeśli pogoda pozwoli. Najbliższy pokaz już podczas najbliższych dwóch nocy, gdy nastąpi maksimum Geminidów!
To ostatni rój meteorów podczas roku i zdecydowanie jeden z najaktywniejszych. Słyną z długich i jasnych bolidów, a na naszym niebie występują od zaledwie 200 lat! Już w ten weekend (12-13.12) i na początku przyszłego tygodnia (14-17.12) przypada maksimum Geminidów! To jednak nie koniec niespodzianek jakie czekają na nas na nocnym niebie w najbliższym czasie. Już tydzień później (21.12) nastąpi wielka koniunkcja Jowisza i Saturna, do których w środę i czwartek (16, 17.12) dołączy Księżyc!
Maksimum Geminidów już w poniedziałek
Najbliższe dwie noce warto spędzić na dworze, oczywiście jeśli pogoda pozwoli. Czeka nas bowiem jeden z najlepszych pokazów w tym roku. Tradycyjnie, wraz z połową grudnia, następuje maksimum Geminidów. Ten rój meteorów cechuje się wysoką aktywnością, licznymi bolidami i dogodnymi warunkami obserwacyjnymi z Polski!
Choć szczyt ich aktywności przypada 14. grudnia, to okres wzmożonej aktywności roju notuje się zazwyczaj już dzień wcześniej. Czas największej liczby meteorów z roju Geminidów czasami rozciąga się aż na okres 10-17. grudnia. Z kolei okres występowania trwa od 4. do 17. grudnia. To ostatni rój meteorów w roku i jednocześnie jeden z najaktywniejszych. Średnio generuje aż 120 zjawisk na godzinę (ZHR), choć zdarzają się bardziej aktywne lata. W tym roku możemy się spodziewać około 100-110 ZHR.
Czy pogoda dopisze?
Na to pytanie można odpowiedzieć trzema słowami – nie za bardzo. Najbliższa noc (12/13.12) zapowiada się pochmurnie, a miejscami mgliście w niemal całej Polsce. Jedynie dość wąski pas od Katowic po Przemyśl może liczyć na większe rozpogodzenia i tam też możliwa będzie obserwacja Geminidów. Również część Opolszczyzny i Dolnego Śląska mogą mieć chwile z częściowo rozpogodzonym, nocnym niebem. W nocy z niedzieli na poniedziałek (13/14.12) chmur będzie jeszcze więcej, jednak niewielkie szanse obserwacji będą mieli mieszkańcy środkowego i wschodniego wybrzeża, oraz ponownie części Dolnego Śląska. W nocy z poniedziałku na wtorek (14/15.12) z kolei szanse na obserwacje będą w niemal całej południowej, a nad ranem także w centralnej Polsce.
Geminidy – to warto wiedzieć!
Geminidy są jednym z najaktywniejszych rojów meteorów, jaki możemy obserwować z Polski. Mimo tego, znane są od niecałych 200 lat. Wynika to z faktu, że na rój oddziaływały silne perturbacje między planetami. Powstały prawdopodobnie około 1000 lat temu w skutek rozpadu planetoidy (3200) Phaethon, która mogła w przeszłości być jądrem komety. Jeszcze 500 lat temu rój przecinał orbitę Wenus i według symulacji komputerowych, od około 200 lat przecina orbitę naszej planety.
Wartym odnotowania jest fakt, że Geminidy cechują się dominacją materiału skalnego, więc spalają się na niższych wysokościach. Dzięki temu częste są długie i jasne bolidy, przecinające niebo nawet co kilkanaście minut. Co więcej, radiant, czyli punkt na niebie z którego wylatują meteory, jest wysoko na niebie. Pojawia się nad horyzontem już wieczorem, a około 20:00 jest 20 stopni ponad linią horyzontu. Przez całą noc góruje na niebie, osiągając nawet wysokość 70 stopni w okolicach 3:00. Obserwacje można więc prowadzić od zmierzchu do świtu. Osoby wprawione w obserwacjach łatwo znajdą radiant – znajduje się on niedaleko Kastora, jednej z najjaśniejszych gwiazd gwiazdozbioru Bliźniąt.
Zdjęcie ilustracyjne: Pixabay
Treści zawarte na stronie podlegają prawu autorskiemu. Ponowne wykorzystanie tekstów, grafik, filmów, czy pozostałych komponentów strony w całości, bądź we fragmentach bez podania źródła, lub pisemnej zgody redakcji jest kradzieżą i będzie podstawą do wszczęcia postępowania karnego.Doceniasz naszą pracę? Postaw nam wirtualną kawę!
