Jeszcze w październiku obserwować będziemy mogli, także w Polsce, częściowe zaćmienie słońca. To spektakularne zjawisko nie wszędzie jednak wygląda identycznie. Na jakich obszarach Polski słońce zostanie zasłonięte w największym stopniu? Gdzie wystąpią najlepsze warunki do obserwacji? Jak powstaje zaćmienie słońca? Jak obserwować to zjawisko? O tym przeczytasz w naszym artykule.
Już dziś, we wtorek, 25. października, tarcza księżyca znajdzie się pomiędzy Ziemią a Słońcem, powodując częściowe zaćmienie. Widoczne ono będzie na półkuli północnej. Mieszkańcy większości Europy (w tym Polski), zachodnich krańców Azji, Bliskiego Wschodu oraz północno – wschodnich krańców Afryki spodziewać się mogą ciekawego widowiska. Choć słońce nie „zgaśnie” całkowicie, w niektórych regionach tarcza księżyca pochłonie ponad 80% tarczy dziennej gwiazdy.
W Polsce zjawisko będzie widoczne, zależnie od regionu kraju, od godziny 11 do 14. Im dalej na północny – wschód kraju, tym większa część słońca zostanie przysłonięta. W Suwałkach obserwować będzie można prawie 46-procentowe zaćmienie. W Jeleniej Górze 32,9%. Zaćmienie osiągnie apogeum o godzinie 12:23 (w Warszawie), kiedy to słońce będzie praktycznie w zenicie.
Zaćmienie słońca – znak końca świata czy normalne zjawisko?
Zaćmienie słońca powstaje, gdy Księżyc przemieszcza się pomiędzy Ziemią a Słońcem. Swoją tarczą blokuje część światła, które zmierza w kierunku naszej planety. Zjawisko to nigdy nie występuje na całej powierzchni Ziemi, ze względu na średnicę księżyca i odległości pomiędzy wymienionymi trzema ciałami niebieskimi. Częściowe zaćmienie słońca – czyli to, z jakim do czynienia będziemy mieli już niedługo, powstaje, gdy obserwator na Ziemi nie znajduje się dokładnie w jednej linii z Księżycem oraz Słońcem. Gdy taka sytuacja wystąpi, możemy mówić o całkowitym zaćmieniu słońca.
Obserwacja słońca – zasady bezpieczeństwa.
Najważniejszą zasadą obserwacji słońca, także w przypadku jego zaćmienia jest to, że musimy chronić nasz wzrok. Nigdy nie można prowadzić obserwacji „gołym okiem”. Grozi to nawet trwałym uszkodzeniem wzroku! Należy więc zaopatrzyć się w specjalne okulary lub filtry słoneczne. Przed zakupem należy sprawdzić, czy posiadają one odpowiednie certyfikaty potwierdzające spełnianie norm (np. PN-EN ISO 12312-2:2015-10). Na szczęście tego typu okulary czy filtry nie są drogie i można je nabyć za kilkanaście złotych. Płyty CD/DVD czy klisze rentgenowskie zdecydowanie nie nadają się do obserwacji słońca – stanowią zbyt słabą ochronę dla naszego wzroku.
Następne częściowe zaćmienia słońca wystąpi w naszym kraju dopiero w 2025 roku. Dlatego też zachęcamy do spoglądania w niebo we wtorek 25 października. Marzenia o obejrzeniu zaćmienia całkowitego nad Polskim niebem niestety mogą się nie spełnić. Takie zjawisko pojawi się dopiero w 2135 roku, choć w 2075 przewidywane jest zaćmienie obrączkowe (charakteryzuje się jasnym obwodem dookoła ciemnej plamy tworzonej przez Księżyc).
Czy pogoda pozwoli na obserwację nieba?
Aby bez problemu obserwować jedno z najciekawszych wydarzeń na niebie w ostatnich latach, potrzebna jest ładna pogoda – a zwłaszcza bezchmurne niebo. Tego niestety nie będzie wiele. Aktualne prognozy wskazują na duże prawdopodobieństwo chmur i przelotnych opadów w praktycznie całym kraju.
Jak wynika z aktualnych wyliczeń poszczególnych modeli pogodowych, największe szanse na zaobserwowanie częściowego zaćmienia będą mieli mieszkańcy Polski północnej, a także częściowo centralnej i południowej. Niestety, na pozostałym obszarze spodziewamy się zachmurzenia i jak wspominamy wcześniej opadów.
Z kolei model ECMWF sugeruje sporo przelotnych opadów nad Polską:
Podsumowując, obserwacja częściowego zaćmienia może być trudna, lub miejscami niemożliwa. Mimo tego cienkie warstwy chmur mogą pomóc w obserwacji. Warto więc we wtorek patrzeć w niebo!
Grafika ilustracyjna: stellarium/ wxcharts / opracowanie: Mateusz Łukasik/Sieć Obserwatorów Burz
Treści zawarte na stronie podlegają prawu autorskiemu. Ponowne wykorzystanie tekstów, grafik, filmów, czy pozostałych komponentów strony w całości, bądź we fragmentach bez podania źródła, lub pisemnej zgody redakcji jest kradzieżą i będzie podstawą do wszczęcia postępowania karnego.Doceniasz naszą pracę? Postaw nam wirtualną kawę!
