Rozpoczęły się zmiany temperatury w stratosferze. Gwałtowne ocieplenie wpłynie na tak zwany wir polarny, układ niskiego ciśnienia o charakterze cyklonu, który jest zjawiskiem sezonowym. W skrajnym przypadku może dojść do jego rozpadu, co z kolei przyniosło by nam, między innymi w Polsce, silny mróz. Czy faktycznie są na to szanse? Sprawdzamy szczegóły.
Jak wynika z prognoz, niebawem temperatura w stratosferze osiągnie 10-12 stopni Celsjusza. Skutkiem nagłego ocieplenia stratosferycznego (SSW) będzie osłabienie wiru polarnego (PV), a w skrajnym przypadku, co nie jest jednak niemożliwe, jego rozerwanie i spływ mroźnej masy powietrza z północy. To z kolei mogło by doprowadzić do pojawienia się za kilka tygodni silnego ataku zimy w Europie.
Wir polarny słabnie. Czy grozi nam mróz?
Od kilku dni obserwowane są początki SSW (Sudden Stratospheric Warming, nagłego ocieplenia stratosferycznego). Temperatura w stratosferze (warstwa atmosfery znajdująca się 10-50 km nad ziemią) będzie rosnąć, powodując zmianę kształtu wiru. Samo ocieplenie będzie w najbliższym czasie postępować. 29 stycznia temperatura we wspomnianej warstwie wyniesie nawet 10-12 Celsjusza, co jest wartością występującą dość rzadko.
Silny wir polarny przyjmuje zwykle mniej więcej okrągły kształt, przypominający silne cyklony. W swoim obrębie utrzymuje mroźne powietrze nad biegunami. W sytuacji jego rozpadu, a to często towarzyszy zjawisku SSW, zazwyczaj następuje napływ tego właśnie mroźnego powietrza nad regiony cieplejsze.
Czy faktycznie silny mróz ma szansę pojawić się w Polsce? Tego do końca nie wiadomo. W przypadku rozpadu wiru lub jego znaczącego osłabienia, nigdy do końca nie wiadomo, gdzie zrobi się zimno. Aktualnie prognozy sezonowe wskazują na ciepły luty i marzec. Może jednak dojść do sytuacji, że staną się one nieaktualne, tak jak na początku 2018 roku. Jeśli wir polarny będzie wyjątkowo osłabiony, wtedy końcówka zimy może dać się mocno we znaki- zarówno pod względem opadów śniegu, jak i niskiej temperatury. To może też mieć także finalnie wpływ na prognozowane temperatury wiosną. Aktualna prognoza anomalii temperatury od IMGW na najbliższe miesiące prezentuje się następująco:
Czym jest wir polarny ?
Wir polarny (zwany też wirem nocy polarnej) to układ niskiego ciśnienia występujący w okresie zimowym nad biegunami. Pojawia się około października nad Arktyką, a pół roku później nad Antarktydą. Jest on ograniczony przez prąd strumieniowy, który zamyka zimne powietrze polarne w obszarze okołobiegunowym, nie pozwalając na wymianę ciepła z atmosferą w niższych szerokościach geograficznych. Wir znajdujący się nad Antarktydą jest silniejszy i stabilniejszy niż jego odpowiednik nad Arktyką. Powietrze wewnątrz wiru ma temperaturę od -65 do -85 °C nad Arktyką i osiąga niższe wartości nad Antarktydą. Temperatura -85 °C i niższa sprzyja powstawaniu polarnych chmur stratosferycznych. Wir polarny podlega ciągłym zmianom, wywoływanym przez powietrze wznoszące się z troposfery i fale atmosferyczne, tworzące się w pobliżu dużych łańcuchów górskich i na granicy między lądem a morzem. Fale Rossby’ego erodują brzeg wiru polarnego, odłączając od niego mniejsze obszary zimnego powietrza. Silne fale potrafią rozbić go na mniejsze układy wirów i doprowadzić do jego wcześniejszego zaniku. Czasami części arktycznego wiru polarnego, zepchnięte na południe, osiągają nawet 30° szerokości geograficznej północnej.
Redakcja IncusMeteo jak zwykle zachęca do weryfikacji krzykliwych i “clickbaitowych” prognoz, które mają na celu przestraszenie, a nie informowanie o tym, co może a co nie może się wydarzyć. Niestety znaczna część mediów podsyca tylko atmosferę strachu w czasie, gdy jest to niewskazane. Pamiętajmy że wiążące i rzetelne informacje przekazywane są oficjalnymi kanałami IMGW czy samorządów. Również i my, wraz z Siecią Obserwatorów Burz, przekazujemy sprawdzone, wiarygodne i pozbawione elementu straszącego komunikaty meteorologiczne.
Grafika ilustracyjna: severe-weather.eu / meteociel.fr / opr. własne
Treści zawarte na stronie podlegają prawu autorskiemu. Ponowne wykorzystanie tekstów, grafik, filmów, czy pozostałych komponentów strony w całości, bądź we fragmentach bez podania źródła, lub pisemnej zgody redakcji jest kradzieżą i będzie podstawą do wszczęcia postępowania karnego.Doceniasz naszą pracę? Postaw nam wirtualną kawę!
