Do Ziemi nadciąga silna burza magnetyczna. To jedna z najintensywniejszych burz w ciągu ostatnich kilku miesięcy. Dzięki niej już dzisiejszej nocy mogą pojawić się intensywne zorze polarne. Czy będą widoczne w Polsce? Jaka będzie pogoda? Gdzie będą najlepsze warunki do obserwacji? Szczegóły znajdziecie w naszym artykule.
Prognozy przygotowane przez NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) wskazują, że podwójne CME (ang. coronal mass ejection, koronalny wyrzut masy) uderzy w naszą planetę, przynosząc silną burzę magnetyczną klasy G3. To odpowiednik Kp7 mierzony dla stacji pomiarowych na powierzchni ziemi. Brzmi skomplikowanie? Już wyjaśniamy!
3-Day Forecast Issued 2022 Mar 30 1230 UTC:
The greatest expected 3 hr Kp for Mar 30-Apr 01 2022 is 7 (NOAA Scale G3).
S1 or greater: 20%, 15%, 10%. R1-R2: 50%, 30%, 30%.
R3 or greater: 10%, 5%, 5%. https://t.co/gPw8AeBd9u— NOAA Space Weather (@NWSSWPC) March 30, 2022
Silna burza magnetyczna
Poza widoczną gołym okiem pogodą, związaną z warunkami panującymi w dolnej części atmosfery Ziemi, mamy również tak zwaną pogodę kosmiczną. Również ona ma duży wpływ na nasze życie, zwłaszcza w obecnych czasach, zdominowanych przez nowoczesną technologię i elektryczność. W przeciwieństwie do deszczu, upałów, czy silnego wiatru, za pogodę kosmiczną odpowiada Słońce, które nieustannie emituje nie tylko światło, ale i szerokie spektrum naładowanych cząstek, czyli wiatr słoneczny. Co 11 lat następuje maksimum cyklu słonecznego, podczas którego pojawiają się silne zaburzenia w polu magnetycznym naszej dziennej gwiazdy. Te z kolei powodują wzrost prędkości tego wiatru, a czasami wręcz olbrzymie wyrzuty naelektryzowanej plazmy w przestrzeń kosmiczną. Takie wybuchy na powierzchni słońca nazywane są CME i jeśli uderzą w Ziemię, powodują burze magnetyczne.
G3 Watch now out for 31 March due to combined CME effects. Also, a G1 Watch is in place for 30 Mar due to CME shock arrival and a G2 Watch for 1 Apr due to lingering CME influences. Visit https://t.co/4CNTc1qJlT for latest info and https://t.co/PuIgIldyfa for story. @NWS @NOAA pic.twitter.com/ftMJaqgfjU
— NOAA Space Weather (@NWSSWPC) March 29, 2022
Jeden z takich “wybuchów” nastąpił kilka dni temu, a strumień cząstek skierowany jest dokładnie na Ziemię. Obecne szacunki wskazują na burzę geomagnetyczną klasy G3, czyli umiarkowaną do silnej. Prognozowana, tak silna burza magnetyczna może przyczynić się do pojawienia się między innymi w Polsce widowiskowej zorzy polarnej. Największe szanse na spektakularne widoki będą mieli mieszkańcy Stanów Zjednoczonych, czy Kanady, jednak zorze powinny być doskonale widoczne także w Skandynawii, czy na Islandii i Grenlandii. Prognoza indeksu Kp wskazuje jednak, że obserwacje zorzy będą możliwe nawet nad naszym krajem. W dużym skrócie – im wyższy indeks Kp, tym dalej od biegunów widoczna jest zorza. Aby mieszkańcy północnych krańców Polski mogli ją zaobserwować, konieczne jest Kp przynajmniej na poziomie 6,33.
Możliwe zorze w Polsce!
Prognozowana intensywność burzy magnetycznej daje duże szanse na pojawienie się zorzy polarnej, widocznej z Polski. Jednak ma mieć to miejsce najpewniej o godzinie 3 UTC, co dawało by godzinę 5:00 naszego czasu. Jak jednak zauważa Karol Wójcicki z profilu “Z Głową w Gwiazdach” prognozowanie momentu uderzenia CME jest trudne, a w omawianym przypadku mamy do czynienia aż z dwoma możliwymi burzami geomagnetycznymi. Pierwsza z nich uderzy w ciągu najbliższych godzin (noc z 30 na 31. marca), druga najpewniej w ciągu dnia w piątek (1.04). Mimo wszystko warto obserwować niebo, a także profil Karola, który zamieszcza tam najświeższe (i sprawdzone) informacje o tym co się może wydarzyć.
Poza zorzą, możliwe będą zakłócenia w pracy systemu GPS, czy danych z satelitów w związku z oddziaływaniem naelektryzowanych cząstek ze Słońca. Często powodują one także zmianę kształtu jonosfery Ziemi, co ma znaczący wpływ na dokładność pomiarów satelitarnych. Odpowiednio silne burze geomagnetyczne mogą też tymczasowo przesuwać biegun magnetyczny Ziemi, czasem o kilkanaście czy kilkadziesiąt kilometrów. Najsilniejsze burze z kolei mogą niszczyć systemy elektryczne, głównie transformatory. Na szczęście w najbliższej przyszłości takie zdarzenie nie nastąpi.
Tak wygląda prognozowana pokrywa chmur na godzinę 3:00 w Polsce:
Grafika ilustracyjna: Jon Anders Dalan / Unsplash
Treści zawarte na stronie podlegają prawu autorskiemu. Ponowne wykorzystanie tekstów, grafik, filmów, czy pozostałych komponentów strony w całości, bądź we fragmentach bez podania źródła, lub pisemnej zgody redakcji jest kradzieżą i będzie podstawą do wszczęcia postępowania karnego.Doceniasz naszą pracę? Postaw nam wirtualną kawę!
