Jak co roku, przy okazji silniejszych mrozów, opadów śniegu, czy chłodniejszego okresu wczesną wiosną, powracają “wielce oświeceni”, biorący “na chłopski rozum” znawcy wszystkiego, którzy negują zmiany klimatyczne. Prawda jest jednak przeciwna temu, co głoszą niektóre grupy, głównie związane z prawą stroną sceny politycznej. Globalne ocieplenie to niezaprzeczalny fakt, za którym stoją twarde dane. Co więcej, silny, ale krótkotrwały mróz, czy intensywne śnieżyce, są jednym z dowodów, choć nieoczywistych, za zmianą klimatu.
Pogoda i klimat to nie to samo. Tego mieliśmy nadzieję nie trzeba powtarzać, ale jak widać niektórzy nie przyswoili podstawowej wiedzy przyrodniczej ze szkoły. W dużym skrócie, klimat to konkretny zakres wartości opadów, temperatury, zachmurzenia, czy wilgotności, typowy dla danego miejsca. Innymi słowy, jest to pewien zakres, w którym mieszczą się lokalne warunki pogodowe w danym regionie. Pogoda z kolei to poszczególne czynniki, zmienne, które razem, tworzą wspomnianą średnią, czyli klimat. Oba elementy można porównać do spaceru z psem. Pies, w naszej analogii pogoda, biega na smyczy we wszystkie strony, plącze nam się pod nogami, czasem idzie grzecznie obok, a chwilę później ciągnie smycz w prawo, bo zobaczył w oddali kota. No dobrze, bardzo niewyszkolony i energiczny pies. Klimat to z kolei my – to jak ciągnie nas pies ma w pewnym stopniu wpływ na kierunek i tempo spaceru, ale główny kierunek nadajemy my. Uśredniona trasa wędrówki psa na mapie będzie odpowiadać naszej trasie.
Skoro już wiemy co to klimat i pogoda, to czas odpowiedzieć na pytanie, dlaczego mimo globalnego ocieplenia, jest zimno? Cóż, bo jest zima, proste. Z jednej strony mamy jednak głosy, że po co tak nagłaśniać mrozy po -20 stopni, skoro kiedyś to była norma. No właśnie, słowo klucz – “kiedyś”. Faktycznie, w przeszłości częściej notowaliśmy w Polsce dwucyfrowe mrozy. Teraz są one coraz rzadsze, ale nadal jednak występują. Wystarczy spojrzeć na to jak wyglądały zimy jeszcze w latach 90, czy na początku XXI wieku, a jak wyglądają teraz. Obecnie anomalią jest właśnie dwutygodniowy, kilkunastostopniowy mróz, czyli zjawisko, które nikogo na dobrą sprawę nie dziwiło jeszcze 20 lat temu.
Zarzut odnośnie chłodu, czy opadów śniegu mimo coraz wyższej średniej, globalnej temperatury, może zdawać się uzasadniony, ale faktycznie taki nie jest. Paradoksalnie to właśnie częste śnieżyce, czy też duże zachmurzenie, wskazują na coraz wyższą temperaturę oceanów, a przez to parowanie. To przekłada się na większą ilość chmur i bardziej wydajne opady, zwłaszcza w okresie napływu chłodnego powietrza nad cieplejsze morza. Szczególnie dobrze widać to na północy Polski w okresie jesieni i zimy, gdy intensywne opady deszczu lub śniegu nawiedzają Pomorze praktycznie przy każdym, przechodzącym niżu. Potężne ulewy i burze dominują zimą nad Morzem Śródziemnym, które również, jak i pozostałe akweny wszechoceanu, nagrzewa się w zastraszającym tempie. Rekordowo upalne lata, podczas których temperatury sięgają wartości nigdy wcześniej nie notowanych, to najbardziej dobitny przykład ocieplania się klimatu. Nie, normą nie były w naszym kraju upały po 37 stopni co lato. Raz na kilka bądź kilkanaście sezonów zdarzało się wybitnie upalne lato, jednak nie postępowały one jedno za drugim. A niestety taką sytuację obserwujemy obecnie.
Nawet okres chłodu wczesną wiosną, czy silny mróz zimą są powiązane z ocieplaniem się planety. Ciepłe powietrze znad nagrzanego Atlantyku wypycha mroźne masy na południe, nad Europę. Jednocześnie nad Starym Kontynentem budują się potężne wyże (w kontrze do niżów atlantyckich), które zaciągają chłodne, arktyczne powietrze daleko na południe. Może to więc powodować, że marzec jest wyjątkowo chłodny, a na początku maja pada śnieg.
Pogoda i klimat to nie to samo. Jedno czy dwa odchylenia w jakimś regionie kraju nie znaczy, że cała narracja o globalnym ociepleniu runęła. Dlaczego osoby szerzące dezinformację klimatyczną, jednocześnie mówią, że kiedyś pogoda była bardziej stabilna, na majówkę jeździło się pod namiot, a w zimę -20 to była norma, a nie sensacja? Sami widzą, że coś dziwnego dzieje się z klimatem, a jednocześnie temu zaprzeczają. Gdy mamy falę wręcz rekordowych upałów, gwałtowne powodzie i nawałnice, jakoś te osoby milkną, lub wyciągają argument, że 20 lat temu nie było tylu kamer, a informacje rozprzestrzeniały się wolniej i nie docierały z niektórych regionów. Choć jest to prawda, to sieć stacji meteorologicznych istnieje od ponad 150 lat, podobnie jak monitorowanie i zapisywanie zjawisk pogodowych. Wystarczy tylko sięgnąć po twarde dane i przestać słuchać populistów.
🌍🌡️2023 is confirmed as the warmest calendar year on record, with a global average temperature of 14.98°C, 0.60°C above the 1991-2020 level, overtaking 2016, the previous warmest year.
Learn more in the #C3S Global Climate Highlights report 👉 https://t.co/i7ZDNIrPvj pic.twitter.com/rwSzdfpclP
— Copernicus ECMWF (@CopernicusECMWF) January 9, 2024
Grafika ilustracyjna: Copernicus / X / opr. własne
Treści zawarte na stronie podlegają prawu autorskiemu. Ponowne wykorzystanie tekstów, grafik, filmów, czy pozostałych komponentów strony w całości, bądź we fragmentach bez podania źródła, lub pisemnej zgody redakcji jest kradzieżą i będzie podstawą do wszczęcia postępowania karnego.Śledź nas na Facebooku!
Doceniasz naszą pracę? Postaw nam wirtualną kawę!
